Je loopt de supermarkt in met de beste bedoelingen: “Deze week ga ik echt gezonder eten.” Maar nog voor je bij de groente bent, ligt er al een zak chips in je mandje en lonken de 2-voor-1 aanbiedingen op frisdrank. Klinkt bekend? Je bent niet de enige.
Gezonde keuzes maken in de supermarkt is lastig én dat is geen toeval. In deze blog leggen we uit waarom het zo moeilijk is, en wat je kunt doen om het makkelijker te maken.
1. De supermarkt is psychologisch slim ingericht
Supermarkten zijn experts in gedrag en inrichting. Alles is gericht op verleiding:
- Koek en snoep bij de kassa zorgen voor impuls aankopen
- Geuren van vers brood of gebraden kip wekken eetlust op
- Kleuren, muziek en looproutes zijn bedoeld om je langer te laten dwalen
Je brein werkt de hele dag al hard. In de supermarkt gaat het vaak op de automatische piloot. En laat die automatische piloot nu net houden van gemak, comfort en snelle energie (= suiker, vet en zout).
2. Gezond lijkt vaak minder aantrekkelijk
Een bakje blauwe bessen kost €2,99. Een chocoladereep €0,89. Tja…
Daarnaast: ongezond eten wordt vaak gepresenteerd als iets leuks, gezelligs of “lekker voor jezelf”. Denk aan:
- Verleidelijke verpakkingen
- Acties zoals “trakteer jezelf”
- Grote porties voor weinig geld
Gezonde producten komen er vaak bekaaid vanaf qua marketing: een kale verpakking, hogere prijs en minder promotie. Zo voelt ongezond onbewust als de betere deal – zelfs als je beter weet.
3. We vertrouwen te veel op verpakkingen
Producten met claims als “natuurlijk”, “light”, “rijk aan vezels” of “zonder toegevoegde suikers” klinken gezond, maar zijn vaak allesbehalve. Veel consumenten vertrouwen (logisch) op wat er voorop het pak staat.
Maar:
- “Zonder toegevoegde suikers” bevat vaak nog wél natuurlijke suikers (zoals dadelpuree)
- “Light” betekent minder vet, maar soms méér suiker
- “Bron van eiwitten” zegt niets over hoeveel suiker of verzadigd vet erin zit
Kortom: gezond klinkt goed, maar je moet zelf blijven checken. En dat is lastig als je in 30 minuten de hele weekboodschap moet fixen.
4. Tijdgebrek en keuzestress
We leven druk. We willen snel boodschappen doen. Informatie lezen, etiketten vergelijken, producten googelen? Daar is weinig ruimte voor als je na werk nog snel even langs de supermarkt schiet.
Daarnaast zijn er zoveel keuzes (50 soorten yoghurt, 100 ontbijtgranen…) dat je door de bomen het bos niet meer ziet. En als we vermoeid zijn, maken we automatisch keuzes die meer gericht zijn op beloning dan op gezondheid.
5. Schuldgevoel en alles-of-niets-denken
Herkenbaar? “Nu ik toch al dat koekje heb gepakt, kan die pizza er ook wel bij.” Of: “Ik eet de hele week gezond, dus ik mag mezelf belonen.”
We zijn geneigd te denken in zwart-wit: gezond of ongezond, goed bezig of totaal mislukt. En dat maakt gezonde keuzes extra gevoelig voor emotie, verleiding of beloning.
Geen zorgen, je hoeft echt geen voedingsdeskundige te zijn om gezonder te kiezen. Een paar simpele strategieën maken al veel verschil:
Wat helpt dan wél bij het maken van gezonde keuzes in de supermarkt?
- Maak een boodschappenlijstje (en houd je eraan)
- Vul je mandje eerst met groente, fruit, volkoren en eiwitten
- Lees het etiket (vooral op suiker, zout en vetten)
- Sla verleidingszones over zoals de kassa of snoepschappen
- Gebruik vaste producten als basis en varieer in kleine dingen
De gezonde boodschap
Gezonde keuzes maken is niet moeilijk omdat jij geen wilskracht hebt. Het is moeilijk omdat de supermarkt er alles aan doet om jou iets anders te laten kiezen.
Maar met een beetje kennis, de juiste tips en voorbereiding kun je dat systeem slim omzeilen. Niet door alles perfect te doen, maar door steeds iets bewuster te kiezen.